Conversion Window در آنالیتیکس ۴ (GA4) چیست و چگونه باید تنظیم شود؟

در صورتی که به‌طور منظم گزارش‌های تحلیلی Google Analytics را بررسی می‌کنید، ممکن است متوجه رشد تدریجی ترافیک دایرکت (Direct) در وب‌سایت خود شده باشید. این روند اگر نادیده گرفته شود، می‌تواند به جایی برسد که بخش قابل‌توجهی از ورودی‌های وب‌سایت، بدون منبع مشخص ثبت شود؛ به‌عبارتی «دایرکت».

زمانی که منبع ورودی کاربران به‌درستی شناسایی نشود، تحلیل اثربخشی کانال‌های بازاریابی، ارزیابی عملکرد کمپین‌ها و حتی تصمیم‌گیری برای تخصیص بودجه تبلیغاتی، با خطا مواجه خواهد شد. در این مقاله، دلایل اصلی افزایش ترافیک دایرکت (Direct) بررسی شده و راهکارهایی برای اصلاح این مسئله در ساختار تحلیلی GA4 ارائه خواهد شد.

دلایل رایج افزایش ترافیک دایرکت (Direct) در گزارش‌های Google Analytics

در ادامه، فهرستی از شایع‌ترین عوامل ثبت نادرست منبع ترافیک کاربران به‌صورت دایرکت (Direct) ارائه می‌شود:

1. تگ‌گذاری نادرست در URLهای مربوط به کمپین‌های بازاریابی
2. نبود کد رهگیری Google Analytics در تعدادی از صفحات وب‌سایت
3. ارسال ایمیل‌های تبلیغاتی بدون تگ‌گذاری صحیح
4. تنیمات نادرست کراس دامین ترکینگ (Cross-Domain Tracking)
5. استفاده از ساختار Headless در طراحی سایت
6. استفاده از اپلیکیشن‌های تک‌صفحه‌ای (SPA)
7. عدم فیلترگذاری مناسب بر روی ترافیک داخلی سازمان
8. استفاده از (HTTP) در برخی صفحات
9. اختلال در ثبت Referrer به‌دلیل کش مرورگر
10. طراحی نامناسب فرآیند جذب سرنخ که منجر به ثبت ترافیک به‌صورت دایرکت می‌شود
11. استفاده کاربران از افزونه‌های مسدودکننده تبلیغات (Adblocker)
12. افزایش آگاهی از برند و ورود مستقیم کاربران از طریق بوکمارک یا تایپ URL
13. ثبت ترافیک جعلی ناشی از فعالیت اسپم‌بات‌ها

۱. تگ‌گذاری نادرست در URLهای کمپین‌های بازاریابی

یکی از مهم‌ترین دلایلی که موجب افزایش ترافیک دایرکت (Direct) در گزارش‌های Google Analytics می‌شود، تگ‌گذاری نادرست یا ناقص URLهای مورد استفاده در کمپین‌های بازاریابی است.

در صورتی که لینک‌های کمپین‌های ایمیلی، شبکه‌های اجتماعی، تبلیغات کلیکی یا حتی پیامک‌ها به‌درستی تگ‌گذاری نشده باشند، مرورگر کاربر نمی‌تواند منبع ارجاع‌دهنده (Referrer) را به Google Analytics ارسال کند. در نتیجه، آنالیتیکس این بازدید را به‌صورت دایرکت ثبت خواهد کرد، در حالی که واقعیت چنین نیست.

به‌عنوان مثال، اگر در یک کمپین تبلیغاتی در تلگرام یا لینکدین، از لینکی استفاده شود که فاقد پارامترهای UTM باشد، ممکن است ورودی کاربران از طریق آن کمپین در Google Analytics به‌عنوان دایرکت (Direct) شناسایی شوند. این موضوع نه‌تنها باعث گمراهی در تحلیل عملکرد کمپین‌ها می‌شود، بلکه می‌تواند ارزیابی کلی از منابع ورودی را نیز مخدوش کند.

راهکار پیشنهادی:

برای پیشگیری از این خطا، توصیه می‌شود از ابزار Google URL Builder یا سایر ابزارهای معتبر جهت تولید لینک‌های تگ‌گذاری‌شده استفاده شود. به کمک این ابزار می‌توان پارامترهای تحلیلی زیر را به لینک‌ها اضافه کرد:

• utm_source: مشخص‌کننده منبع ترافیک (مثلاً telegram، newsletter)
• utm_medium: نوع رسانه یا کانال (مثلاً cpc، social، email)
• utm_campaign: نام کمپین
• utm_content و utm_term (در صورت نیاز برای جزئیات بیشتر)

نمونه لینک تگ‌گذاری‌شده:
https://example.com/landing-page/?utm_source=telegram&utm_medium=cpc&utm_campaign=summer_offer

همان لینک بدون تگ:

https://example.com/landing-page/

۲. نبود کد رهگیری Google Analytics در برخی از صفحات وب‌سایت

یکی دیگر از دلایل افزایش ثبت ترافیک به‌صورت دایرکت (Direct)، عدم وجود یا بارگذاری ناقص کد رهگیری Google Analytics در برخی از صفحات وب‌سایت است. این موضوع معمولاً در وب‌سایت‌هایی مشاهده می‌شود که دارای ساختار پیچیده، صفحات فرعی متعدد یا چندین قالب (Template) متفاوت هستند.

در صورتی که کاربر از طریق یک کمپین وارد صفحه‌ای از سایت شود که فاقد کد رهگیری باشد، Google Analytics نمی‌تواند آن بازدید را ثبت کند. اگر کاربر از آن صفحه به صفحه‌ای دیگر (که کد رهگیری دارد) هدایت شود، آنالیتیکس آن بازدید را به‌عنوان شروعی جدید در نظر گرفته و از آنجا که اطلاعاتی درباره منبع اولیه در دست ندارد، آن را به‌صورت دایرکت (Direct) ثبت می‌کند.

این اتفاق به‌ویژه در شرایط زیر بیشتر رخ می‌دهد:

• وجود صفحات قدیمی که به‌روز نشده‌اند و هنوز کد رهگیری در آن‌ها درج نشده است
• عدم هماهنگی میان تیم فنی و بازاریابی در زمان انتشار صفحات لندینگ کمپین‌ها
• خطاهای فنی یا اسکریپت‌هایی که مانع از بارگذاری صحیح کد رهگیری می‌شوند (مثلاً تداخل با پلاگین‌ها یا خطا در بارگذاری تگ‌ها)

راهکار پیشنهادی:

۱. ممیزی کامل صفحات سایت
با استفاده از ابزارهایی مانند Google Tag Assistant یا افزونه‌های مرورگر مانند GA Debugger می‌توانید بررسی کنید که آیا در تمامی صفحات موردنظر، تگ‌های رهگیری فعال هستند یا خیر.

۲. یکپارچه‌سازی کد رهگیری در قالب‌ها
در صورت استفاده از CMS مانند وردپرس یا سیستم‌های مشابه، توصیه می‌شود کد رهگیری Google Analytics در بخش‌های مشترک قالب سایت (مانند Header یا Footer) قرار گیرد تا در تمام صفحات به‌صورت خودکار بارگذاری شود.

۳. استفاده از گوگل تگ منیجر
انتقال مدیریت تگ‌ها به GTM باعث افزایش دقت، انعطاف‌پذیری و قابلیت کنترل بهتر می‌شود. به‌علاوه، با استفاده از تریگرها و شرط‌ها می‌توان تضمین کرد که کد رهگیری تنها در صفحات مورد نظر یا در همه صفحات سایت به‌درستی فعال شود.

۳. ارسال ایمیل‌های تبلیغاتی بدون تگ‌گذاری صحیح

کمپین‌های ایمیلی یکی از پرکاربردترین ابزارهای بازاریابی دیجیتال محسوب می‌شوند. با این حال، در صورتی که لینک‌های موجود در ایمیل‌ها فاقد پارامترهای تحلیلی UTM باشند، Google Analytics نمی‌تواند منبع واقعی بازدید کاربران را شناسایی کند و ترافیک حاصل از این ایمیل‌ها را به‌صورت دایرکت (Direct) ثبت خواهد کرد.

در بسیاری از سیستم‌های مدیریت ایمیل (چه خارجی مانند Mailchimp و چه داخلی مانند نجوا یا پاکت)، اگر قابلیت تگ‌گذاری خودکار لینک‌ها فعال نباشد، تمامی کلیک‌های دریافتی از ایمیل‌ها در آنالیتیکس، بدون منبع مشخص ثبت می‌شوند. این موضوع به‌ویژه زمانی که در حال اجرای کمپین‌های چندمرحله‌ای (Multi-Touch) هستید، موجب ایجاد خطای تحلیلی قابل‌توجه خواهد شد.

راهکار پیشنهادی:

۱. تگ‌گذاری همه لینک‌های موجود در ایمیل:
پیش از ارسال هر کمپین ایمیلی، اطمینان حاصل کنید که تمامی لینک‌های به‌کاررفته در متن ایمیل، دارای پارامترهای UTM مناسب هستند.

حداقل پارامترهایی که باید در لینک‌ها لحاظ شود:

• utm_source=email
• utm_medium=newsletter یا مشابه آن
• utm_campaign=summer_offer (یا هر عنوان اختصاصی کمپین)

۲. استفاده از پارامترهای یکسان در کل کمپین
برای تحلیل دقیق‌تر نتایج، توصیه می‌شود که در هر کمپین، از پارامترهای هماهنگ و استاندارد استفاده شود. این امر موجب سهولت در فیلتر کردن داده‌ها و تحلیل عملکرد کمپین در آنالیتیکس خواهد شد.

۳. تست پیش از ارسال نهایی
پیشنهاد می‌شود پیش از انتشار نهایی ایمیل، با ارسال نسخه‌ی آزمایشی (Test Email) به یک آدرس داخلی، عملکرد لینک‌ها و ثبت درست اطلاعات در Google Analytics بررسی شود. همچنین ابزارهایی مانند Google Tag Assistant می‌توانند در شناسایی لینک‌های ناقص یا بدون تگ کمک مؤثری باشند.

۴. پیکربندی نادرست رهگیری بین دامنه‌ای (Cross-Domain Tracking)

در بسیاری از کسب‌وکارها، ساختار وب‌سایت‌ها به‌گونه‌ای است که کاربر در جریان یک فرآیند مشخص، مانند ثبت‌نام یا خرید، میان چند دامنه یا زیر‌دامنه جابه‌جا می‌شود. در چنین شرایطی، اگر رهگیری بین دامنه‌ای (Cross-Domain Tracking) به‌درستی پیکربندی نشده باشد، Google Analytics قادر نخواهد بود مسیر ورود کاربر را به‌درستی دنبال کند و در نتیجه، ادامه مسیر را به‌عنوان یک بازدید جدید و از نوع دایرکت (Direct) ثبت می‌کند.

برای نمونه، فرض کنید وب‌سایت اصلی شما به آدرس www.example.com قرار دارد، اما مراحل پرداخت از طریق دامنه‌ای مانند payment.partner.com انجام می‌شود. اگر انتقال بین این دو دامنه با تنظیمات صحیح رهگیری همراه نباشد، کاربر هنگام ورود به دامنه دوم، به‌عنوان یک بازدیدکننده جدید و با منبع ناشناخته (دایرکت) در آنالیتیکس شناسایی خواهد شد.

راهکار پیشنهادی:

۱. تنیمات Referral Exclusion List
در تنظیمات GA4، اطمینان حاصل کنید که دامنه‌هایی مانند صفحات پرداخت، زیر دامنه‌ها یا درگاه‌های خارجی که بخشی از تجربه کاربری شما هستند، در لیست دامنه‌های مجاز (Referral Exclusion List) قرار گرفته‌اند تا به‌عنوان Referrer جدید در نظر گرفته نشوند.

۲. آزمایش عملی رهگیری با ابزارهای تست
برای اطمینان از صحت عملکرد رهگیری بین دامنه‌ای، می‌توانید از ابزارهایی مانند Google Analytics Debugger و افزونه‌های مرورگر استفاده کرده و مسیر حرکت کاربران از یک دامنه به دامنه دیگری را بررسی نمایید.

۵. استفاده از معماری Headless در طراحی سایت

معماری Headless در طراحی وب‌سایت، به‌خصوص در پروژه‌های بزرگ یا پلتفرم‌های مدرن، به‌سرعت در حال گسترش است. در این ساختار، رابط کاربری وب‌سایت (Frontend) و بخش مدیریت محتوا یا بک‌اند (Backend) به‌طور کامل از یکدیگر جدا هستند و ارتباط آن‌ها از طریق API برقرار می‌شود.

با وجود مزایایی چون انعطاف‌پذیری بالا، سرعت بارگذاری بیشتر و تجربه کاربری پیشرفته، این نوع معماری در صورت عدم پیاده‌سازی صحیح رهگیری، می‌تواند موجب اختلال در شناسایی منابع ورودی کاربران شود. چرا که در بسیاری از مواقع، محتوای صفحات بدون بارگذاری مجدد (Page Reload) و از طریق جاوااسکریپت رندر می‌شود. در چنین ساختاری، Google Analytics ممکن است اطلاعات Referrer یا پارامترهای UTM را دریافت نکند و بازدید کاربر را به‌صورت ترافیک دایرکت (Direct) ثبت کند.

راهکار پیشنهادی:

۱. استفاده از ایونت های اختصاصی (Custom Events)
در معماری Headless، لازم است رهگیری تعاملات کاربر به‌صورت دستی و با استفاده از Eventهای سفارشی انجام شود. به‌عنوان مثال، پس از بارگذاری محتوای جدید به‌صورت داینامیک، باید ایونتی به Google Analytics ارسال شود تا رفتار کاربر به‌درستی ثبت گردد.

۲. مدیریت انتقال پارامترهای UTM در مسیرهای داخلی
در وب‌سایت‌هایی با ساختار Headless، ضروری است که پارامترهای UTM از لحظه ورود کاربر تا انتهای مسیر تعامل، در URL یا حافظه محلی (Local Storage/Session Storage) حفظ شده و در انتقال بین صفحات گم نشود.

۳. هماهنگی با تیم فنی و توسعه‌دهنده فرانت‌اند
پیاده‌سازی صحیح رهگیری در ساختار Headless نیازمند همکاری نزدیک میان تیم بازاریابی و تیم توسعه است. تدوین یک استاندارد مشترک برای رهگیری ورودی‌ها، ثبت رفتار کاربر، و انتقال دقیق داده‌ها، نقش کلیدی در جلوگیری از خطا در گزارش‌های آنالیتیکس دارد.

۶. استفاده از اپلیکیشن‌های تک‌صفحه‌ای (Single Page Applications – SPA)

در ساختار سنتی وب‌سایت‌ها، زمانی که کاربر روی یک لینک داخلی کلیک می‌کند، مرورگر درخواست دریافت یک صفحه HTML جدید از سرور ارسال می‌کند. این فرآیند شامل بارگذاری مجدد کامل صفحه و انتقال هدرهای مرورگر (از جمله اطلاعات Referrer) به سمت سرور است؛ بنابراین Google Analytics به‌راحتی می‌تواند منبع ورود کاربر را شناسایی کند.

اما در اپلیکیشن‌های تک‌صفحه‌ای (SPA)، به‌جای ارسال درخواست جدید به سرور، محتوای صفحه به‌صورت پویا (دینامیک) در مرورگر بارگذاری می‌شود، بدون آنکه کل صفحه رفرش شود. این فرآیند که با عنوان “ناوبری سمت کلاینت” (Client-Side Navigation) شناخته می‌شود، از ارسال هدرهای Referrer جلوگیری کرده و در نتیجه، آنالیتیکس نیز قادر به تشخیص منبع اولیه ترافیک نخواهد بود. در چنین مواردی، بازدید به‌عنوان ترافیک دایرکت (Direct) ثبت می‌شود.

بیشتر بخوانید: ایونت ترکینگ در سایت های SPA

راهکار پیشنهادی:

۱. تنظیم صحیح تگ رهگیری برای SPA
در پروژه‌های مبتنی بر SPA، لازم است نصب انالیتیکس ۴ به‌گونه‌ای انجام شود که برای هر بار تغییر مسیر داخلی (Route Change) نیز یک بازدید جدید (Pageview) ثبت گردد. این کار معمولاً از طریق ارسال دستی Pageview با استفاده از تابع gtag() یا ga() انجام می‌شود.

۲. استفاده از Google Tag Manager
با استفاده از GTM، می‌توان ایونت های تغییر مسیر در SPA را شناسایی کرده و به‌طور خودکار برای آن‌ها Pageview ارسال کرد. این راهکار علاوه بر افزایش دقت رهگیری، امکان مدیریت متمرکز و ساده‌تر تگ‌ها را نیز فراهم می‌کند.

۳. مستندسازی نحوه پیاده‌سازی در تیم توسعه:
از آنجا که رهگیری در SPA نیازمند دخالت مستقیم در کدهای جاوااسکریپت است، توصیه می‌شود هماهنگی دقیقی میان تیم فنی و تیم مارکتینگ برقرار شود و دستورالعمل‌های فنی مرتبط با Google Analytics به‌درستی پیاده‌سازی گردد.

۷. ترافیک داخلی سازمان می‌تواند باعث افزایش چشمگیر ترافیک دایرکت (Direct) شود

یکی دیگر از منابع پنهان تولید ترافیک دایرکت (Direct) در Google Analytics، ترافیکی است که از سوی کارکنان، تیم‌های داخلی یا پیمانکاران فنی سازمان تولید می‌شود. از آنجا که این کاربران به‌صورت مداوم و اغلب از طریق بوکمارک یا تایپ مستقیم URL به سایت دسترسی پیدا می‌کنند، تمامی بازدیدهای آن‌ها به‌عنوان ترافیک دایرکت ثبت می‌گردد.

در شرایطی که فعالیت‌های توسعه، تست یا بروزرسانی وب‌سایت از طریق تیم داخلی انجام شود و فیلترهای مناسبی برای حذف ترافیک سازمانی از داده‌های آنالیتیکس در نظر گرفته نشده باشد، این ترافیک می‌تواند به‌طور جدی داده‌ها را مخدوش کند و منجر به تحلیل‌های اشتباه شود.

راهکار پیشنهادی:

۱. فیلتر کردن IPهای داخلی
در صورتی که کارکنان از شبکه مشخصی (مانند اینترنت شرکت) استفاده می‌کنند، توصیه می‌شود آدرس‌های IP مربوطه را در تنظیمات Google Analytics فیلتر کنید تا این بازدیدها در گزارش‌های عمومی لحاظ نشوند.

۲. استفاده از Dimensionهای سفارشی برای کاربران داخلی
در پروژه‌های پیشرفته‌تر، می‌توان از کوکی‌ها یا متغیرهای خاص برای شناسایی کاربران داخلی استفاده کرد و آن‌ها را از طریق Custom Dimension علامت‌گذاری نمود. سپس در زمان تحلیل داده‌ها، این کاربران از گزارش‌های اصلی حذف یا جداگانه تحلیل می‌شوند.

۳. تست در پراپرتی جداگانه
برای بررسی‌های فنی یا تست عملکرد وب‌سایت، بهتر است از یک پراپرتی اختصاصی در Google Analytics استفاده شود که ترافیک داخلی را ثبت کرده ولی در گزارش‌های تحلیلی اصلی لحاظ نشود.

۸. استفاده از اتصال غیر امن (HTTP) به‌جای اتصال امن (HTTPS)

در حال حاضر، تقریباً تمامی مرورگرها، موتورهای جست‌وجو و پلتفرم‌های وب، استفاده از اتصال امن مبتنی بر HTTPS را به‌عنوان یک استاندارد ضروری در نظر می‌گیرند. با این حال، برخی از وب‌سایت‌ها هنوز از پروتکل قدیمی HTTP استفاده می‌کنند که می‌تواند منجر به از بین رفتن اطلاعات Referrer و در نتیجه افزایش ثبت ترافیک به‌صورت دایرکت (Direct) در Google Analytics شود.

بر اساس استانداردهای امنیتی مرورگرها، وب‌سایت‌هایی که از HTTPS استفاده می‌کنند، اطلاعات مربوط به Referrer را به صفحات HTTP منتقل نمی‌کنند. این بدان معناست که اگر کاربری از سایتی با اتصال امن به وب‌سایت شما (که از HTTP استفاده می‌کند) هدایت شود، Google Analytics قادر به شناسایی منبع ارجاع‌دهنده نخواهد بود و ترافیک ورودی را به‌عنوان دایرکت (Direct) ثبت می‌کند.

راهکار پیشنهادی:

۱. مهاجرت سریع به HTTPS
استفاده از گواهی SSL معتبر برای تبدیل وب‌سایت به HTTPS نه‌تنها به بهبود امنیت و سئو کمک می‌کند، بلکه از کاهش کیفیت داده‌های تحلیلی نیز جلوگیری خواهد کرد.

۲. استفاده از ریدایرکت ۳۰۱ پس از مهاجرت
پس از اعمال HTTPS، باید تمامی صفحات HTTP به نسخه امن خود از طریق ریدایرکت دائم (301) هدایت شوند. این اقدام مانع از ایجاد محتوای تکراری (Duplicate Content) شده و موجب حفظ ارزش سئوی صفحات می‌شود.

۳. اطمینان از پوشش کامل HTTPS در کل اجزای سایت
حتماً بررسی شود که تمام منابع بارگذاری‌شده در سایت، مانند تصاویر، فایل‌های CSS و JavaScript نیز از طریق HTTPS فراخوانی شوند. ترکیب منابع امن و ناامن (Mixed Content) می‌تواند موجب بروز خطا یا هشدارهای امنیتی در مرورگر شود.

۴. تهیه گواهی SSL از منابع معتبر
می‌توانید از سرویس‌دهندگانی مانند Cloudflare یا Let’s Encrypt برای دریافت گواهی SSL رایگان استفاده کنید. در صورت نیاز به راهکار حرفه‌ای‌تر، شرکت‌هایی مانند Comodo یا Digicert گواهی‌های تجاری ارائه می‌دهند.

۹. کش می‌تواند باعث ثبت ترافیک به‌صورت دایرکت شود

کش کردن (Caching) یکی از تکنیک‌های رایج برای بهبود عملکرد وب‌سایت است. در این روش، بخش‌هایی از صفحات وب در حافظه مرورگر یا سرور ذخیره می‌شوند تا در بازدیدهای بعدی، بارگذاری سریع‌تر و مصرف منابع کمتر داشته باشند. با وجود مزایای فراوان، caching در برخی شرایط خاص می‌تواند مانع از بارگذاری صحیح تگ رهگیری Google Analytics شده و در نتیجه، باعث ثبت ترافیک به‌صورت دایرکت (Direct) گردد.

این مشکل معمولاً زمانی رخ می‌دهد که بخش <head> صفحه یا فایل‌های JavaScript (که شامل تگ رهگیری هستند) به‌طور کامل از کش بارگذاری می‌شوند و در نتیجه، تگ موردنظر اجرا نمی‌شود یا داده‌ای به سرورهای آنالیتیکس ارسال نمی‌گردد. در چنین وضعیتی، آنالیتیکس نمی‌تواند اطلاعات مربوط به Referrer را دریافت کرده و بازدید را به‌صورت ناشناس یا دایرکت ثبت می‌کند.

راهکار پیشنهادی:

۱. جلوگیری از کش شدن فایل‌های کلیدی رهگیری
اطمینان حاصل کنید که فایل‌های JavaScript مربوط به رهگیری، به‌ویژه کد Google Analytics که در بخش <head> صفحات قرار دارد، در تنظیمات CDN یا پلاگین‌های کش، از فرآیند کش شدن مستثنی شده‌اند.

۲. استفاده از پارامترهای اجباری برای بارگذاری مجدد کد
در صورت امکان، از پارامترهای تغییر‌دهنده (مثل ?v=1.2) در انتهای URL فایل‌های رهگیری استفاده کنید تا مرورگر آن‌ها را در هر بار بارگذاری به‌عنوان فایل جدید شناسایی کرده و از کش استفاده نکند.

۳. بررسی عملکرد کد در شرایط واقعی
با استفاده از ابزارهایی مانند Google Tag Assistant یا مرورگرهایی با کش غیرفعال‌شده، عملکرد کد رهگیری در سناریوهای مختلف را آزمایش کرده و از ارسال صحیح داده به آنالیتیکس اطمینان حاصل کنید.

۴. هماهنگی با تیم توسعه و مسئولین CDN:
در وب‌سایت‌هایی که از شبکه‌های توزیع محتوا (CDN) مانند Cloudflare یا سرویس‌های کش سرور استفاده می‌شود، لازم است تنظیمات مربوط به Cache-Control و Expires به‌درستی پیکربندی شوند تا مانع از اجرای کدهای رهگیری نشوند.

۱۰. استراتژی جذب سرنخ (Demand Generation)

برخی از استراتژی‌های بازاریابی، به‌ویژه در حوزه جذب سرنخ (Lead/Demand Generation)، به‌صورت ناخواسته منجر به افزایش ترافیک دایرکت (Direct) در گزارش‌های Google Analytics می‌شوند. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که کانال‌های ارتباطی انتخاب‌شده برای هدایت کاربر به وب‌سایت، اطلاعات مربوط به Referrer را منتقل نمی‌کنند.

برای مثال، اگر سازمان شما برای هدایت ترافیک از پادکست، تبلیغات رادیویی، چاپی، تلویزیونی یا بیلبوردهای محیطی استفاده می‌کند، اغلب کاربران به‌صورت مستقیم (از طریق تایپ URL در نوار مرورگر یا کلیک روی بوکمارک) وارد وب‌سایت می‌شوند. چون در این کانال‌ها، لینکی برای کلیک وجود ندارد، اطلاعاتی درباره منبع ورودی ثبت نخواهد شد و در نتیجه، ترافیک مربوطه به‌صورت دایرکت (Direct) گزارش می‌شود.

راهکار پیشنهادی:

۱. استفاده از دامنه یا URL اختصاصی برای هر کانال آفلاین
به جای معرفی آدرس اصلی سایت، می‌توانید برای هر کانال بازاریابی آفلاین یک URL کوتاه‌شده اختصاصی یا دامنه مجزا تعریف کنید (مثلاً: example.com/podcast) که به صفحه‌ای با UTMهای مناسب ریدایرکت شود.

۲. استفاده از کدهای QR با لینک‌های تگ‌شده
در تبلیغات چاپی یا فیزیکی می‌توانید از کد QR استفاده کنید که به لینک دارای پارامترهای UTM ارجاع می‌دهد. این روش به‌ویژه برای بروشورها، نمایشگاه‌ها و بسته‌های تبلیغاتی مؤثر است.

۳. هماهنگی میان تیم‌های بازاریابی آفلاین و دیجیتال
اطمینان حاصل کنید که کمپین‌های آفلاین نیز با رویکرد تحلیلی طراحی می‌شوند و امکان شناسایی دقیق منابع ورودی کاربران را فراهم می‌سازند.

۴. تحلیل تفکیکی صفحات فرود آفلاین:
در صورتی که برای هر کانال آفلاین یک لندینگ پیج اختصاصی طراحی شده است، می‌توان از عملکرد آن صفحات به‌عنوان شاخصی برای تحلیل تأثیر هر کانال استفاده کرد.

۱۱. افزایش استفاده کاربران از افزونه‌های مسدودکننده تبلیغات (Adblocker)

در سال‌های اخیر، استفاده از افزونه‌های مسدودکننده تبلیغات (Adblocker) در مرورگرهای وب به‌شدت افزایش یافته است. بسیاری از کاربران برای جلوگیری از نمایش تبلیغات مزاحم یا حفظ حریم خصوصی، از این ابزارها استفاده می‌کنند. با این حال، این موضوع می‌تواند به‌صورت مستقیم بر دقت داده‌های Google Analytics تأثیر بگذارد و منجر به افزایش ثبت ترافیک دایرکت در گزارش‌ها شود.

افزونه‌های Adblock نه‌تنها تبلیغات، بلکه بسیاری از اسکریپت‌های تحلیلی از جمله کدهای Google Analytics، Google Tag Manager و سایر ابزارهای رهگیری را نیز مسدود می‌کنند. در نتیجه، اگر کاربری از چنین افزونه‌ای استفاده کند، هیچ اطلاعاتی از جمله منبع ترافیک، رفتار کاربر یا حتی خود بازدید به آنالیتیکس ارسال نخواهد شد. در برخی موارد خاص، ترافیک مربوط به این کاربران به‌صورت ناقص یا دایرکت (Direct) ثبت می‌شود.

نکات قابل توجه و اقدامات پیشنهادی

۱. درک صحیح از ماهیت محدودیت:
باید پذیرفت که ترافیک ناشی از کاربران مجهز به Adblock به‌طور کامل و دقیق قابل رهگیری نیست. این یک محدودیت ساختاری است و به پیکربندی اشتباه در آنالیتیکس مربوط نمی‌شود.

۲. استفاده از راهکارهای رهگیری سمت سرور (Server-Side Tracking):
در صورت نیاز به دقت بالاتر در رهگیری، می‌توان از معماری‌های پیشرفته‌تر مانند سرور تگینگ (Server-Side GTM) استفاده کرد. این روش تا حدی می‌تواند اثر ادبلاکرها را کاهش دهد، هرچند هزینه و پیچیدگی پیاده‌سازی بالاتری دارد.

۳. تحلیل تأثیر Adblock بر نرخ دایرکت
با مقایسه نرخ دایرکت در مرورگرها یا سیستم‌های عامل مختلف، می‌توان به‌صورت غیرمستقیم تأثیر استفاده از Adblock را ارزیابی کرد. مرورگرهایی مانند Brave یا نسخه‌های دسکتاپ Firefox، معمولاً نرخ بالاتری از ترافیک دایرکت دارند که می‌تواند ناشی از مسدودسازی اسکریپت‌ها باشد.

۱۲. افزایش آگاهی از برند (Brand Awareness)

زمانی که برند شما به شناخت بالایی در میان مخاطبان هدف دست پیدا می‌کند، بخشی از کاربران ترجیح می‌دهند مستقیماً نام دامنه‌ی وب‌سایت را در نوار مرورگر وارد کرده یا از طریق بوکمارک وارد سایت شوند. این نوع رفتار کاملاً طبیعی است و در واقع نشانه‌ای از موفقیت استراتژی‌های برندینگ محسوب می‌شود.

در چنین شرایطی، Google Analytics بازدید این کاربران را به‌عنوان ترافیک دایرکت (Direct) ثبت می‌کند؛ چرا که مرورگر اطلاعاتی درباره منبع ارجاع‌دهنده (Referrer) ارائه نمی‌دهد.

افزایش آگاهی از برند ممکن است ناشی از فعالیت‌های تبلیغاتی گسترده، حضور در رسانه‌ها، تبلیغات محیطی، عملکرد مثبت در نتایج جست‌وجو یا حتی رضایت بالای مشتریان باشد که به شکل دهان‌به‌دهان منتقل می‌شود. با این حال، این رشد ترافیک دایرکت در صورتی که با سایر منابع ترکیب شود، ممکن است تحلیل رفتار کاربران را با چالش مواجه کند.

نکات تحلیلی و اقدامات پیشنهادی

۱. ارزیابی همزمان سایر شاخص‌های برندینگ
برای اطمینان از اینکه افزایش ترافیک دایرکت ناشی از رشد آگاهی برند است، شاخص‌هایی مانند افزایش جست‌وجوی نام برند در گوگل، رشد دنبال‌کنندگان شبکه‌های اجتماعی و نرخ تکرار بازدید کاربران را نیز بررسی کنید.

۲. استفاده از Google Search Console
با بررسی داده‌های مربوط به کوئری‌های جست‌وجو، می‌توانید متوجه شوید که کاربران چقدر مستقیماً نام برند یا دامنه شما را جست‌وجو کرده‌اند. این داده‌ها به‌صورت مکمل می‌توانند دلیل افزایش ترافیک دایرکت را روشن‌تر کنند.

۳. بازدیدکنندگان بازگشتی (Returning Users):
افزایش بازدیدکنندگان تکراری، به‌ویژه در دوره‌های کمپین‌های برندینگ، نشانه‌ای از موفقیت در تثبیت نام برند و ایجاد وفاداری است. این کاربران معمولاً به‌صورت مستقیم وارد سایت می‌شوند.

۴. ایجاد صفحات فرود اختصاصی برای کمپین‌های برندینگ:
در صورت اجرای کمپین‌های آگاهی‌رسانی، می‌توانید صفحات فرودی طراحی کنید که فقط در آن کمپین‌ها معرفی شده‌اند. تحلیل ترافیک این صفحات کمک می‌کند سهم واقعی ترافیک ناشی از برند را تشخیص دهید.

۱۳. اسپم‌بات‌ها (Spam Bots)

یکی از عوامل پنهان و در عین حال تأثیرگذار بر افزایش ترافیک دایرکت در Google Analytics، فعالیت اسپم‌بات‌ها (Spam Bots) و ربات‌های خودکار است. این ربات‌ها بدون تعامل انسانی، به‌صورت مستقیم از طریق آدرس URL به صفحات مختلف وب‌سایت دسترسی پیدا می‌کنند و معمولاً هیچ Referrer یا منبع ارجاع‌دهنده‌ای را همراه ندارند. در نتیجه، تمامی بازدیدهای آن‌ها به‌صورت دایرکت ثبت می‌شود.

این نوع ترافیک می‌تواند باعث افزایش غیرواقعی تعداد سشن (Sessions)، کاهش نرخ تعامل، و در نهایت تحلیل‌های نادرست در گزارش‌های آنالیتیکس شود. به‌ویژه برای وب‌سایت‌هایی که ترافیک نسبتاً پایینی دارند، چند صد بازدید از جانب اسپم‌بات‌ها می‌تواند به‌شدت داده‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.

راهکار پیشنهادی برای شناسایی و جلوگیری:

۱. تحلیل رفتار بازدیدهای مشکوک:
بررسی داده‌هایی نظیر نرخ پرش ۱۰۰٪، میانگین زمان حضور صفر ثانیه می‌تواند در شناسایی بازدیدهای مشکوک کمک کند. معمولاً اسپم‌بات‌ها رفتار طبیعی انسانی ندارند.

۲. استفاده از فیلترهای سفارشی برای مسدودسازی IPها یا hostnameهای نامعتبر
در صورتی که الگوهای ثابتی در ترافیک‌های اسپم مشاهده می‌کنید، می‌توانید با ایجاد فیلترهای مخصوص، این بازدیدها را از گزارش‌های اصلی حذف کنید.

۳. بررسی hostname در گزارش‌ها
در Google Analytics، با بررسی بخش Hostname می‌توانید اطمینان حاصل کنید که بازدیدها واقعاً از دامنه اصلی شما صورت گرفته‌اند. اسپم‌بات‌ها اغلب از hostnameهای غیرمعتبر استفاده می‌کنند.

۴. استفاده از ابزارهای امنیتی و فایروال‌های حرفه‌ای
سرویس‌هایی مانند Cloudflare می‌توانند در شناسایی و مسدودسازی بات‌ها قبل از رسیدن به لایه Analytics مؤثر باشند. این ابزارها همچنین قابلیت محدودسازی دسترسی‌های غیرعادی را نیز فراهم می‌کنند.

عبارات منظم (Regular Expressions یا Regex) ابزاری قدرتمند برای تحلیل داده‌ها در گوگل آنالیتیکس ۴ (GA4) و گوگل تگ منیجر (GTM) هستند. این ابزار به شما امکان می‌دهد الگوهای پیچیده‌ای را در داده‌ها شناسایی کرده و گزارش‌های دقیق‌تر و پیشرفته‌تری ایجاد کنید. در این مقاله، به بررسی کاربردهای عملی Regex در آنالیتیکس 4 و GTM می‌پردازیم و نکات کلیدی برای استفاده بهینه از آن‌ها را ارائه می‌دهیم.

عبارات منظم در GA4 چیست؟

عبارات منظم مجموعه‌ای از کاراکترها و متاکاراکترها هستند که برای تطبیق الگوها در رشته‌های متنی استفاده می‌شوند. در GA4، از موتور Regex جاوااسکریپت استفاده می‌شود که به شما امکان می‌دهد داده‌ها را با دقت بیشتری فیلتر کنید. به عنوان مثال، Regex می‌تواند برای شناسایی الگوهای خاص در URLها، دسته‌بندی محتوا یا فیلتر کردن ترافیک ارجاعی (Referral Traffic) به کار رود.

تفاوت تطبیق کامل و تطبیق جزئی

• تطبیق کامل (Fully Matched Regex): در GA4، به طور پیش‌فرض از تطبیق کامل استفاده می‌شود، یعنی Regex باید کل رشته را مطابقت دهد. برای مثال، عبارت /shop/ فقط با رشته‌ای که دقیقاً /shop/ باشد مطابقت می‌کند.
• تطبیق جزئی (Partially Matched Regex): برای تطبیق جزئی، باید از متاکاراکترهایی مانند .* استفاده کنید. مثلاً /shop/.* با هر URL که شامل /shop/ باشد مطابقت خواهد داشت.

اجزای عبارات منظم (Regex) در GA4: کاراکترها و متاکاراکترها

عبارات منظم (Regular Expressions یا Regex) در گوگل آنالیتیکس ۴ (GA4) از دو جزء اصلی تشکیل شده‌اند: کاراکترها و متاکاراکترها. درک این اجزا برای استفاده بهینه از Regex در تحلیل داده‌ها و بهینه‌سازی وب‌سایت ضروری است.

کاراکترها در Regex

کاراکترها شامل حروف، اعداد و نمادهایی هستند که به صورت مستقیم برای تطبیق الگوها در رشته‌های متنی استفاده می‌شوند. به عنوان مثال، عبارت /shop/ از کاراکترهای s, h, o, و p تشکیل شده که برای شناسایی دقیق مسیرهای وب‌سایت استفاده می‌شود. این کاراکترها به شما امکان می‌دهند الگوهای خاصی را در URLها یا داده‌های دیگر ردیابی کنید.

متاکاراکترها در Regex

متاکاراکترها کاراکترهایی با معانی خاص هستند که رفتار تطبیق را کنترل می‌کنند. این کاراکترها به شما قدرت انعطاف‌پذیری بیشتری در تعریف الگوها می‌دهند. برخی از متاکاراکترهای رایج عبارتند از:

• ^: نشان‌دهنده شروع یک رشته (مثلاً ^/blog برای صفحاتی که با /blog شروع می‌شوند).
• $: نشان‌دهنده پایان یک رشته.
• .: نماینده هر کاراکتر به جز خط جدید.
• *: نشان‌دهنده صفر یا بیشتر از الگوی قبلی.
• +: نشان‌دهنده یک یا بیشتر از الگوی قبلی.
• ?: نشان‌دهنده صفر یا یک بار از الگوی قبلی.
• |: ایجاد شرط OR منطقی (مثلاً His|Her با His یا Her مطابقت دارد).
• []: تطبیق یک کاراکتر از مجموعه مشخص (مثلاً [a-z] برای حروف کوچک).

متا کاراکترهایی که در GA4 پشتیبانی نمی‌شوند (و باید از آن‌ها پرهیز کنید)

اگر در حال ساخت Regex برای Google Analytics 4 هستید، باید بدانید که GA4 از موتور RE2 استفاده می‌کند؛ این یعنی برخی از متا کاراکترهایی که در دیگر موتورهای Regex مثل PCRE یا JavaScript رایج هستند، در GA4 پشتیبانی نمی‌شوند.

در ادامه لیستی از متا کاراکترهای غیرمجاز در GA4 را می‌بینید:

لیست کاراکترهای ناسازگار با GA4:

1. / (اسلش)
   معمولاً برای مشخص کردن شروع و پایان Regex استفاده می‌شود، اما در GA4 مجاز نیست.
2. ! (علامت تعجب)
   برای تعریف حالت “NOT” منطقی به‌کار می‌رود، اما در GA4 پشتیبانی نمی‌شود.
3. \n
   بررسی ورود به خط جدید (New Line).
4. \r
   بررسی Carriage Return.
5. \t
   بررسی کاراکتر تب (Tab).
6. \s
   بررسی فضای خالی (Space).
7. \S
   بررسی کاراکتری که فضای خالی نیست.
8. \d
   بررسی عدد (Digit).
9. \D
   بررسی کاراکری که عدد نیست.
10. \w
    بررسی کاراکترهای متنی (Word Character) – در اینجا اشاره شده که به اشتباه برای CR استفاده شده است.
11. \W
    بررسی کاراکترهایی که جزو کلمات نیستند.

اصول مهم برای ساخت Regex در GA4

1. از نماد “|” (پایپ) با دقت استفاده کنید
   این نماد برای “یا” کردن عبارات است. استفاده نادرست می‌تواند باعث نتایج اشتباه شود.
2. در مواقع نامطمئن از .* استفاده کنید
   این علامت نشان‌دهنده هر کاراکتر با هر تعداد تکرار است و در شرایطی که الگوی دقیق مشخص نیست، مفید است.
3. از فاصله (Space) در Regex پرهیز کنید
   فاصله‌ها به‌عنوان یک کاراکتر در نظر گرفته می‌شوند و می‌توانند الگو را به هم بزنند.
4. Regex در GA4 نسبت به حروف بزرگ و کوچک حساس است (Case-sensitive)
   یعنی Page با page متفاوت خواهد بود.
5. GA4 از Regex تا ۲۵۶ کاراکتر پشتیبانی می‌کند
   اگر عبارت شما طولانی‌تر از این مقدار باشد، باید آن را ساده‌سازی کنید.
6. در صورت استفاده از Regex در تگ‌های سفارشی جاوااسکریپت، از کامنت‌گذاری استفاده کنید
   این کار به خوانایی کد کمک زیادی می‌کند.
7. Regex‌هایی که با هیچ الگوی مشخصی مطابقت ندارند نسازید
   هدف از Regex شناسایی الگوهاست، نه ایجاد سردرگمی.
8. Regexهایی که می‌سازید باید با محدودیت‌های نحوی RE2 سازگار باشند
   GA4 از موتور RE2 استفاده می‌کند که نسبت به موتورهای دیگر مثل PCRE محدودیت‌های خاص خود را دارد.
9. از ساخت دستی Regex پرهیز کنید
   به‌جای آن، از ابزارهای سازنده یا منابع معتبر استفاده کنید.
10. همیشه Regex خود را در محیط GA4 تست کنید
    تا مطمئن شوید که خروجی دقیقی دارد و داده اشتباهی را فیلتر نمی‌کند.
11. از گزینه‌های فیلتر داخلی GA4 استفاده کنید
    این گزینه‌ها می‌توانند جایگزین مناسبی برای Regexهای پیچیده باشند و کار را ساده‌تر کنند.

کاربردهای عملی رجکس در آنالیتیکس 4

ردیابی سرچ سایت بدون پارامتر در GA4 (با کمک Regex)

یکی از قابلیت‌های کاربردی در Google Analytics 4، ردیابی خودکار سرچ کاربران در سایت است. این قابلیت زمانی فعال می‌شود که گزینه‌ی Enhanced Measurement را در تنظیمات GA4 روشن کرده باشید.

اما در بعضی سایت‌ها، شرایط به گونه‌ای است که این قابلیت به‌صورت پیش‌فرض کار نمی‌کند…

وقتی URL سرچ، پارامتر ندارد!

در بسیاری از وب‌سایت‌ها، عبارت سرچ‌شده در آدرس صفحه (URL) به‌صورت پارامتر (مثل ?s= یا ?q=) ظاهر می‌شود. GA4 به‌طور خودکار این نوع URLها را تشخیص می‌دهد و سرچ کاربر را ردیابی می‌کند.

اما اگر آدرس سرچ شما به شکل زیر باشد:

https://www.test.com/search/a+b

و نه به شکل مرسوم زیر:

https://www.test.com/?s=a+b

در این صورت، GA4 نمی‌تواند به‌طور پیش‌فرض سرچ را شناسایی کند.

راه‌حل: استفاده از Google Tag Manager و Regex

برای این نوع آدرس‌ها، باید از Google Tag Manager (GTM) استفاده کنید و ردیابی سرچ را به‌صورت دستی تنظیم کنید. در این مسیر، Regex به کمک شما می‌آید.

مراحل تنظیم ردیابی سرچ بدون پارامتر:

1. وارد محیط GTM شوید.
2. یک Trigger از نوع Page View بسازید.
3. در بخش شرط Trigger، از Regex استفاده کنید تا URLهایی مثل /search/ شناسایی شوند.
4. یک متغیر سفارشی (Custom Variable) بسازید تا عبارت سرچ‌شده را از مسیر URL استخراج کند.
5. با استفاده از این متغیر، یک Event در GA4 ارسال کنید که نشان‌دهنده‌ی یک سرچ باشد.

⚠️ نکته مهم: نوشتن Regex به‌درستی در این مرحله بسیار حیاتی است، چون در غیر این‌صورت داده‌های اشتباهی ثبت می‌شود.

تنظیمات Referral Exclusion در GA4 با استفاده از Regex

یکی از امکانات کاربردی در Google Analytics 4 این است که شما می‌توانید تعیین کنید چه منابعی به عنوان unwanted referrals شناسایی نشوند.

این قابلیت به شما کمک می‌کند ترافیک‌های ارجاعی ناخواسته (مثل دامنه‌ی سایت خودتان یا درگاه پرداختی مانند PayPal) را از گزارش‌ها حذف کنید و از تحریف داده‌ها جلوگیری نمایید.

وقتی در حال تنظیم List unwanted referrals هستید، می‌توانید از Regular Expressions (Regex) استفاده کنید تا کنترل دقیق‌تری روی دامنه‌هایی که باید نادیده گرفته شوند داشته باشید.

به‌عنوان مثال، ممکن است بخواهید فقط ورودی که از زیر دامنه‌های خاصی از شاپرک یا سایر پلتفرم های پرداخت می‌آیند، از گزارش‌ها حذف شوند.

چگونه این تنظیمات را در GA4 اعمال کنیم؟

1. وارد محیط Admin در GA4 شوید.
2. به بخش Data Streams بروید و Property مورد نظر را انتخاب کنید.
3. در قسمت تنظیمات، به سراغ List unwanted referrals بروید.
4. روی دکمه افزودن شرط (Add condition) کلیک کنید.
5. از لیست Match Type، گزینه‌ای مثل Referral domain matches RegEx را انتخاب کنید.
6. الگوی مورد نظر خود را با استفاده از Regex وارد نمایید.

مثال:
برای حذف دامنه‌هایی که شامل کلمه‌ی shaparak باشند:
.*shaparak.*

با این روش، تمامی آدرس‌هایی که حاوی shaparak باشند (در هر جای دامنه) از گزارش‌ها حذف خواهند شد.

استفاده از Regex در فیلترهای گزارش Exploration در GA4

یکی از امکانات بسیار قدرتمند در Google Analytics 4، استفاده از گزارش‌های Exploration است که به شما امکان تحلیل دقیق‌تر و تعاملی‌تر از داده‌ها را می‌دهد.

یکی از قابلیت‌هایی که در این نوع گزارش‌ها وجود دارد، امکان فیلتر کردن داده‌ها با استفاده از Regular Expressions (Regex) است.

کجا می‌توان از Regex در گزارش Exploration استفاده کرد؟

در زمان ساخت گزارش در بخش Exploration، هنگامی که می‌خواهید فیلتری برای دایمنشن ها اعمال کنید (مثلاً Event Name یا Page Title)، در قسمت match type گزینه‌هایی مانند زیر را خواهید دید:

• matches regex : برای زمانی که داده دقیقاً با الگوی Regex مطابقت داشته باشد.
• does not match regex : برای زمانی که داده با الگوی Regex مطابقت نداشته باشد.

استفاده از Regex برای تعریف Content Group

برای ساخت Content Group در GA4، باید مشخص کنید کدام صفحات عضو آن گروه هستند. بهترین راه برای شناسایی صفحات مرتبط، استفاده از Regular Expressions (Regex) است.

فرض کنید می‌خواهید تمام صفحاتی که مربوط به موضوع «Attribution Modelling» هستند را شناسایی کنید.
می‌توانید از این الگوی Regex استفاده کنید:
attribution|model|modelling|online|offline|nonline

این عبارت، تمام URLهایی را که شامل هرکدام از کلمات بالا باشند، به‌عنوان عضو Content Group انتخاب می‌کند.

ساخت Audience در GA4 با استفاده از Regex

در Google Analytics 4، امکان ایجاد و مدیریت Audience یا «مخاطب هدف» یکی از ابزارهای کلیدی برای تقسیم‌بندی کاربران است. شما می‌توانید گروه‌هایی از کاربران را بر اساس ویژگی‌ها، رفتارها و تعاملات آن‌ها در بازه‌های زمانی خاص شناسایی و دسته‌بندی کنید.

Audience در GA4 چیست؟

در GA4، Audience مجموعه‌ای از کاربران است که بر اساس ترکیبی از معیارها (مانند رویدادها، ویژگی‌های کاربر، دستگاه، مسیر خرید و…) در یک بازه زمانی مشخص، در یک گروه قرار می‌گیرند.

این قابلیت به شما امکان می‌دهد رفتار کاربران را بهتر درک کنید و در کمپین‌های تبلیغاتی یا تحلیل‌های پیشرفته، از آن استفاده نمایید.

چرا استفاده از Regex در ساخت Audience مهم است؟

وقتی می‌خواهید یک Audience بسازید یا ویرایش کنید، باید یک یا چند شرط (Condition) برای آن تعریف کنید.
در این مرحله، می‌توانید از Regular Expression (Regex) برای دقیق‌تر شدن فیلترها استفاده کنید.

مثال‌ها:

• انتخاب کاربرانی که صفحه‌ای با URL خاص باز کرده‌اند
• کاربران با رویدادهایی که شامل واژه‌ای خاص می‌شود
• کاربران با منبع ورودی (Source) شامل الگوی مشخص

کاربرد واقعی:

فرض کنید می‌خواهید مخاطبانی را که از کانال‌های زیر آمده‌اند در یک Audience قرار دهید:
facebook|instagram|twitter|linkedin

با استفاده از این عبارت، GA4 تمام کاربرانی را که از هرکدام از این منابع وارد سایت شده‌اند، در یک گروه قرار می‌دهد.

در Google Analytics 4 (GA4) بخشی با عنوان دموگرافیک (Demographic) وجود دارد که اطلاعاتی مثل سن، جنسیت و علایق کاربران را نمایش می‌دهد. این اطلاعات می‌تواند به شما در شناخت دقیق‌تر مخاطبان و هدف‌گیری بهتر تبلیغات کمک کند. اما اگر وارد این بخش شده‌اید و با صفحه‌ای بدون داده مواجه شده‌اید، نگران نباشید؛ این مسئله در بین کاربرانی که به‌تازگی از GA4 استفاده می‌کنند، کاملاً رایج است. در این مقاله بررسی می‌کنیم که چرا ممکن است گزارش‌های دموگرافیک در GA4 نمایش داده نشوند و چه اقداماتی برای رفع این مشکل می‌توانید انجام دهید.

داده‌های دموگرافیک (Demographic) از کجا می‌آیند؟

قبل از پرداختن به دلایل نبود داده، بهتر است ابتدا بدانیم این اطلاعات از کجا تأمین می‌شوند. منبع اصلی داده‌های دموگرافیک، قابلیتی در گوگل آنالیتیکس به نام گوگل سیگنال Google Signals است.

Google Signals به شما این امکان را می‌دهد که رفتار کاربران را بین دستگاه‌ها و پلتفرم‌های مختلف دنبال کنید و تحلیل دقیق‌تری از آن‌ها داشته باشید.

اما این قابلیت فقط زمانی داده تولید می‌کند که:

• کاربر با اکانت گوگل وارد شده باشد،
• و در تنظیمات اکانتش، گزینه Personalization یا «شخصی‌سازی» را فعال کرده باشد.

وقتی این شرایط برقرار باشد، گوگل می‌تواند داده‌هایی مثل سن، جنسیت و علایق کاربران را به‌صورت ناشناس تحلیل کرده و در بخش دموگرافیک نمایش دهد.

چرا داده‌های دموگرافیک (Demographics) در GA4 نمایش داده نمی‌شوند؟

اگر از Google Analytics 4 استفاده می‌کنید و متوجه شدید که بخش داده‌های دموگرافیک مثل سن، جنسیت یا علایق کاربران خالی مانده، تنها نیستید. بسیاری از دیجیتال مارکترها و تحلیل‌گران داده با این موضوع مواجه می‌شوند. در این مطلب، ۴ دلیل اصلی برای این مشکل را بررسی می‌کنیم.

۱. Google Signals فعال نیست

اولین قدم برای فعال‌سازی داده‌های دموگرافیک (Demographics)، روشن کردن Google Signals است. برای این کار:

به بخش Admin در پنل GA4 بروید، سپس:
Admin > Data Settings > Data Collection

اگر دکمه‌ای با عنوان “Get started” می‌بینید، یعنی Google Signals فعال نشده. روی “Turn on” کلیک کنید و مراحل را دنبال کنید.

نکته: بدون Google Signals، هیچ داده‌ای از سن، جنسیت یا علایق کاربران در گزارش‌های دموگرافیک (Demographics) نمایش داده نمی‌شود.

۲. عدم تنظیم تگ‌های منطقه‌ای (Region-specific Tags) در GTM سمت سرور

اگر از Google Tag Manager سمت سرور استفاده می‌کنید (server-side tagging)، باید گزینه Region-specific settings را برای تگ‌ها فعال کنید. این کار باعث می‌شود اطلاعات موقعیت جغرافیایی کاربران به داده ها اضافه شود.

۳. هنوز به اندازه کافی صبر نکرده‌اید

در GA4، نمایش داده‌ها در گزارش‌ها معمولاً با تاخیر انجام می‌شود. این موضوع برای دموگرافیک (Demographics) هم صادق است. معمولاً نمایش داده‌ها بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت طول می‌کشد. اما برای اطلاعات دموگرافیک، این زمان ممکن است حتی طولانی‌تر باشد. بنابراین اگر به‌تازگی این قابلیت را فعال کرده‌اید، صبر بیشتری داشته باشید.

اگر بیش از یک هفته گذشته و همچنان داده‌های دموگرافیک نمایش داده نمی‌شوند، احتمالاً مشکل جای دیگری است.

۴. ترافیک سایت شما پایین است

گوگل عدد مشخصی برای “ترافیک کافی” ارائه نداده، اما تجربه نشان داده که اگر وب‌سایت شما مثلاً کمتر از ۱۰۰ بازدیدکننده در هفته دارد، احتمالاً گزارش‌های دموگرافیک (Demographics) برای شما فعال نمی‌شوند.

پیشنهاد من: فعلاً از خیر دموگرافیک بگذرید و تمرکز خود را روی افزایش ترافیک بگذارید. وقتی به یک حجم بازدید مشخص برسید، این گزارش‌ها به مرور ظاهر خواهند شد.

۵. پارامتر allow_google_signals غیرفعال است

گرچه می‌توانید قابلیت Google Signals را از تنظیمات Property در GA4 فعال کنید، اما کنترل نهایی آن می‌تواند از طریق کد سایت یا Google Tag Manager نیز انجام شود.

درواقع با استفاده از پارامتر allow_google_signals می‌توان مشخص کرد که آیا داده‌های تکمیلی کاربران (مثل اطلاعات دموگرافیک) در دسترس باشند یا نه.

• اگر مقدار این پارامتر true باشد، سیگنال‌های گوگل فعال باقی می‌مانند.
• اما اگر مقدار آن false باشد، حتی با وجود فعال‌سازی اولیه، داده‌ها برای آن کاربر خاص ثبت نخواهند شد.

نکته کاربردی برای سایت های ایرانی: اگر از Google Tag Manager استفاده می‌کنید، به تگ تنظیمات GA4 در حالت Preview نگاهی بیندازید و مقدار این پارامتر را بررسی کنید. ممکن است همیشه روی false تنظیم شده باشد، که در این صورت عملاً سیگنال‌ها غیرفعال باقی می‌مانند.

همین نکته در مورد gtag.js هم صدق می‌کند. اگر در کدتان چیزی شبیه به allow_google_signals: false دیدید، احتمالاً این همان دلیلی‌ست که گزارش‌های دموگرافیک را از دست داده‌اید.

این پارامتر فقط در حالتی باید false شود که کاربر از طریق یک پاپ‌آپ دریافت اجازه برای جمع آوری اطلاعات (Consent Popup) یا به دلیل قوانین خاص منطقه‌ای، ردیابی دیتا را نپذیرفته باشد. در غیر این صورت، باید true بماند.

۶. پیاده‌سازی اشتباه Consent Mode

اگر Consent Mode گوگل در سایت شما پیاده سازی شده باشد، ولی آن را به‌درستی پیکربندی نکرده‌اید (مثلاً همیشه مقدار ad_storage=denied را می‌فرستد)، حتی در صورت فعال بودن Google Signals، داده‌های دموگرافیک ثبت نخواهند شد.

این مورد به‌ویژه در سایت‌هایی که برای تطبیق با قوانین GDPR یا سایر مقررات حریم خصوصی، به‌شکل سطحی Consent Mode را فعال کرده‌اند، رایج است. در سایت های ایرانی هم ممکن است به دلیل استفاده از قالب‌ها یا افزونه‌های آماده، این اشتباه دیده شود.

۷. اطلاعات ناقص دموگرافیک؛ آیا باید نگران باشیم؟

حتی اگر همه‌چیز درست پیاده‌سازی شده باشد، ممکن است بخشی از داده‌های دموگرافیک کاربران شما همچنان ناشناخته (unknown) باشد. مثلاً از ۴۰ هزار بازدید ماهانه، بیشتر کاربران در بخش جنسیت بدون برچسب مشخص هستند.

دلیلش این است که اطلاعات دموگرافیک از حساب‌های کاربری گوگل کاربران به‌دست می‌آید. حالا اگر:

• کاربر وارد حساب گوگل خود نشده باشد؛
• یا حساب گوگل نداشته باشد؛
• یا گزینه Ad Personalization را غیرفعال کرده باشد؛

در هیچ‌کدام از این حالات، گوگل نمی‌تواند اطلاعات مربوط به سن، جنسیت یا علاقه‌مندی را به شما بدهد.

پس به‌جای اینکه دنبال دقت بالا در این داده‌ها باشید، بهتر است الگوها و روندهای رفتاری را بررسی کنید. همین داده‌های ناقص هم می‌توانند برای تصمیم‌گیری‌های مارکتینگ مفید باشند.